VietNetwork.Vn

Doanh số bán hàng NFT đáng kinh ngạc đã trở thành tin tức trong năm qua, nhưng mỗi lần bán hàng đều đi kèm với một cảnh báo lớn: Bạn đang mua một liên kết tới một tệp trên máy chủ của ai đó và liên kết đó có thể thay đổi. Chúng ta sẽ xem xét lý do tại sao NFT hoạt động theo cách này và làm thế nào nó có thể quay trở lại ám ảnh chủ sở hữu NFT trong tương lai.


1. Một lần nữa NFT là gì?

NFT là viết tắt của "mã thông báo không thể thay thế". Về cơ bản, không thể thay thế có nghĩa là độc nhất vô nhị. NFT là một đoạn mã duy nhất trên chuỗi khối mà bạn có thể sở hữu và mã đó thường trỏ đến các tác phẩm nghệ thuật như hình minh họa, ảnh hoặc video.

Gần đây, NFT đã được đưa tin rất nhiều, đặc biệt là nhờ những người nổi tiếng trưng bày Bored Apes của họ, một loại hình nghệ thuật sưu tầm kỹ thuật số. Chúng đã được bán với số tiền đáng kinh ngạc, mời gọi đầu cơ tài chính đi đôi với thị trường tiền điện tử phần lớn không được kiểm soát.

2. Nghệ thuật NFT không được lưu trữ trên chuỗi khối

Với tất cả số tiền được trả cho NFT, có thể sẽ ngạc nhiên khi biết rằng các tác phẩm nghệ thuật được đại diện bởi NFT không được lưu trữ trên chính chuỗi khối. Thay vào đó, NFT chỉ chứa một liên kết trỏ đến một tệp nghệ thuật kỹ thuật số (ảnh hoặc video) được lưu trữ trên một máy chủ web thông thường.

Như nhà phát triển NFT Eric Kuhn đã chỉ ra, tiêu chuẩn NFT phổ biến nhất được xác định trong EIP-721, một "Đề xuất cải tiến Ethereum" được tạo vào năm 2018 giải thích cách thức hoạt động của các NFT ngày nay. Tiêu chuẩn này chứa tùy chọn sử dụng hình ảnh làm "siêu dữ liệu" cho NFT và tài liệu tiêu chuẩn mô tả nó theo cách này:

Một cơ chế được cung cấp để liên kết NFT với URI. Chúng tôi hy vọng rằng nhiều triển khai sẽ tận dụng điều này để cung cấp siêu dữ liệu cho mỗi NFT. Đề xuất kích thước hình ảnh được lấy từ Instagram, họ có thể biết nhiều về khả năng sử dụng hình ảnh. URI CÓ THỂ thay đổi (nghĩa là nó thay đổi theo thời gian). Chúng tôi đã coi một NFT đại diện cho quyền sở hữu một ngôi nhà, trong trường hợp này, siêu dữ liệu về ngôi nhà (hình ảnh, người cư ngụ, v.v.) có thể thay đổi một cách tự nhiên.

Bạn sẽ nhận thấy một vài điều ở đây. "URI" là một liên kết web. Những người triển khai tiêu chuẩn NFT không có ý định rằng siêu dữ liệu hình ảnh là điểm mấu chốt để sở hữu NFT. Rốt cuộc, đó là siêu dữ liệu, có nghĩa là nó nhằm mô tả dữ liệu khác. Và nó cũng là một liên kết "có thể thay đổi", có nghĩa là nó có thể thay đổi.

Thay vào đó, liên kết siêu dữ liệu hình ảnh nhằm giúp mô tả một NFT đại diện cho quyền sở hữu một thứ gì đó quan trọng hơn, chẳng hạn như một ngôi nhà hoặc có thể là một vé xem hòa nhạc. Trong trường hợp của hầu hết mọi NFT nghệ thuật, không có quyền sở hữu hoặc quyền kiểm soát thực tế nào đối với tác phẩm nghệ thuật được chuyển cho bạn, vì vậy khi bạn mua NFT của một tác phẩm nghệ thuật, bạn không mua gì ngoài một liên kết web. Nó ở ngay đó trong tiêu chuẩn.

Hơn nữa, NFT thậm chí không lưu trữ hàm băm của hình ảnh siêu dữ liệu, hàm này sẽ dùng để xác minh rằng NFT được trỏ đến đúng hình ảnh hoặc video. Và tại sao nó sẽ? Liên kết hình ảnh luôn được dự định là có thể thay đổi được, như chúng tôi đã đề cập trong thông số kỹ thuật NFT ở trên. Vào tháng 10 năm 2021, một nhà nghiên cứu bảo mật máy tính tên là Moxie Marlinspike đã đùa giỡn với đặc tính này của NFT khi anh ấy tạo một NFT có thể thay đổi nội dung khi những người khác xem.


Lý do tại sao nghệ thuật không được lưu trữ trực tiếp trên chuỗi khối Ethereum là vì hiện tại, Ethereum (và các chuỗi khối khác) cực kỳ chậm và không hiệu quả trong việc lưu trữ dữ liệu kỹ thuật số. Mỗi byte đều rất đắt — với một phép tính vào năm 2021 ước tính 20.000 đô la để lưu trữ cho 500 KB. Điều đó làm cho việc lưu trữ ngay cả những hình ảnh nhỏ trên chuỗi khối Ethereum là không thực tế, ít hơn nhiều so với hình ảnh hoặc video có độ phân giải cao mà NFT trỏ đến.

Ngay cả khi bạn cực kỳ giàu có và quyết định thử lưu trữ tác phẩm nghệ thuật trên chuỗi khối Ethereum (nhân tiện, tiêu chuẩn EIP-721 không hỗ trợ), sẽ mất rất nhiều thời gian để tải khi bạn xem nó. Nếu bạn hỏi một nhà phát triển Ethereum khi nào chúng tôi có thể mong đợi lưu trữ hình ảnh trực tiếp trên chuỗi khối, bạn có thể sẽ cười ra nước mắt. Thay vào đó, các giải pháp ngoài chuỗi hầu như luôn được khuyến nghị.

3. Việc chiếm đoạt liên kết bị hỏng có thể đến với NFT

Vì vậy, những gì sẽ làm tất cả có nghĩa gì? Nó có nghĩa là NFT sẽ bị hỏng. Thậm chí có thể là hầu hết trong số họ, nếu chúng ta xem qua lịch sử liên kết mục nát trên internet. Và khi các liên kết web bị hỏng, những thứ độc hại có thể thay thế chúng.

Hành vi chuyển hướng các liên kết chết hoặc bị hỏng cho các mục đích thâm độc thường được gọi là " ăn cắp liên kết bị hỏng " và nó có thể được sử dụng để hướng mọi người đến các trang web quảng cáo, phần mềm độc hại, lừa đảo và thậm chí là phá hoại như nội dung khiêu dâm. Vào năm 2021, nội dung khiêu dâm video đã được nhúng vào một số trang web tin tức lớn vì một trang web khiêu dâm có tên là "Khiêu dâm 5 sao" đã mua một miền không còn tồn tại có tên là   Đăng nhập để xem liên kết và thay vào đó, trỏ các liên kết web từng chuyển các video tin tức không phải khiêu dâm sang video khiêu dâm.

Hãy tưởng tượng nếu trong mười năm, một loạt các hình ảnh NFT lớn bị rò rỉ, sau đó ai đó xông vào và mua tên miền, trỏ hàng nghìn liên kết NFT đến các hình ảnh khiêu dâm. Nó sẽ rất dễ thực hiện và chủ sở hữu NFT không thể làm gì để ngăn chặn nó. NFT chứa một URL trỏ đến một máy chủ ngoài tầm kiểm soát của chủ sở hữu NFT.

4. NFT cũng có thể không được ghi vào lịch sử

Ngay cả khi các liên kết NFT của bạn bị hỏng và không có ai thay thế chúng, bạn vẫn sẽ bị bỏ lại với các NFT có lỗi 404 khi họ cố tải tác phẩm nghệ thuật của mình, điều đó có nghĩa là tác phẩm nghệ thuật NFT hoàn toàn không phải là minh chứng cho tương lai.


Để các nhà sử học trong tương lai hiểu được nội dung của các NFT ngày nay, chúng ta sẽ cần một dịch vụ như Wayback Machine của Lưu trữ Internet để phản chiếu các tác phẩm nghệ thuật của NFT và thay thế các liên kết bị hỏng khi chúng chắc chắn xuất hiện. Hoặc chúng ta có thể phải dựa vào những tên cướp biển, những kẻ tải xuống hàng loạt tác phẩm nghệ thuật NFT và cung cấp nó với số lượng lớn (những tên cướp biển đã cứu ngày này nhiều lần trước đây).

Cuối cùng, thiết kế của NFT có thể thay đổi thành một mô hình mạnh mẽ hơn, nơi hình ảnh được lưu trữ trên hệ thống tệp phân tán như IPFS, nhưng điều đó không được viết trong tiêu chuẩn NFT mà mọi người hiện đang sử dụng. Hiện tại, bạn thường chỉ mua một liên kết web rất mong manh (có một số trường hợp ngoại lệ, chẳng hạn như nghệ thuật tổng quát).

5. Tôi có nên mua Nghệ thuật NFT không?

Biết những gì bạn biết, việc bạn có còn mua NFT hay không là hoàn toàn phụ thuộc vào bạn. Hiện tại, thị trường NFT hoàn toàn không được kiểm soát, điều đó có nghĩa là nó thiếu các tiêu chuẩn giám sát hoặc kiểm soát chất lượng. Do đó, nó chứa đầy những trò gian lận và việc mua một NFT nghệ thuật với hy vọng rằng nó sẽ tăng giá trị (hoặc thậm chí duy trì giá trị của nó) là cực kỳ rủi ro. Vì vậy, hãy cẩn thận và biết rằng những gì bạn đang mua thường là một liên kết web đắt tiền có thể bị hỏng bất cứ lúc nào. Giữ an toàn ra khỏi đó!